گیاهی است علفی و یک ساله به ارتفاع حدود 50 سانتی‌متر و پرانشعاب، برگ‌های آن متناوب، مرکب از سه برگچه و حدود نصف بیشتر هر برگچه دندانه‌دار است. گل‌های آن دو جنسی و سفید و زرد، میوه گیاه به شکل غلاف یا خمیده و داخل آن تعدادی دانه وجود دارد. دانه‌ها (تخم شنبلیله) بسیار سخت، شیاردار، قهوه‌ای رنگ و طعم آنها نیز تلخ می‌باشد.طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن گرم و خشک است.در شنبلیله موسیلاژها، ساپونین‌ها، فلاونوییدها، استرول‌ها و چربی‌ها و در تخم آن آلکالوئیدی به نام تری گونلین، کولین، اسانس روغنی، ماده ساپونین، پرولامین، مواد نشاسته‌ای، لعاب، چربی، مواد ازته، عصاره تلخ و یک ماده رنگی زرد تشخیص داده شده است.